केवळ काही महिन्यांत उत्पादन वाढीस वेग? जाणून घ्या सेंद्रिय शेतीचे जबरदस्त फायदे…!

सेंद्रिय शेती ही आधुनिक कृषी तंत्रज्ञानाच्या युगात पर्यावरणपूरक आणि आरोग्यासाठी उपयुक्त शेती पद्धत आहे. या पद्धतीमध्ये रासायनिक खते, कीटकनाशके आणि उत्पादन वाढविणारे कोणतेही कृत्रिम घटक पूर्णतः टाळले जातात. यामुळे जमिनीची नैसर्गिक सुपीकता वाढण्यास मदत होते आणि जैवविविधतेचे संरक्षण होते.

सेंद्रिय शेती म्हणजे काय?

सेंद्रिय शेती ही अशी कृषी पद्धत आहे जी नैसर्गिक घटकांचा पूर्णतः वापर करून शेतमालाचे उत्पादन वाढवते. यात मुख्यतः सेंद्रिय खते, हिरवळीची खते, गांडूळ खत, कंपोस्ट खत, जनावरांचे मलमुत्र, पिकांची फेरपालट आणि आंतरपीक पद्धतीचा अवलंब केला जातो.

सेंद्रिय शेतीचे तंत्र आणि फायदे:

नैसर्गिक खतांचा वापर:

सेंद्रिय शेतीमध्ये गाईचे शेणखत, गांडूळ खत, हिरवळीचे खत आणि शेतातील जैविक अवशेषांचे कंपोस्ट खत यांचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. यामुळे जमिनीतील सेंद्रिय पदार्थांचे प्रमाण वाढते आणि सुपीकता कायम राहते.

कीड व रोग नियंत्रण:

सेंद्रिय शेतीमध्ये नैसर्गिक उपायांचा वापर करून कीड आणि रोग नियंत्रण केले जाते. जैविक कीटकनाशकांचा वापर, रोग प्रतिरोधक बियाणे, मित्रकीडी आणि सेंद्रिय तंत्रांचा अवलंब केल्यामुळे पीक संरक्षण सहज शक्य होते.

पर्यावरणपूरक शेती:

ही शेती पद्धती पर्यावरणासाठी अनुकूल असून, जलदूषिती आणि मृदू क्षरण कमी करण्यास मदत करते. यामुळे जमिनीचा पोत सुधारतो आणि जैविक विविधतेला चालना मिळते.

आरोग्यदायी अन्न उत्पादन:

सेंद्रिय शेतीत तयार होणाऱ्या अन्नपदार्थांमध्ये रासायनिक अवशेषांचा अंश राहत नाही. त्यामुळे हे अन्न शुद्ध, नैसर्गिक आणि आरोग्यासाठी लाभदायक ठरते.

जमिनीचे आरोग्य सुधारते:

सेंद्रिय शेतीमुळे जमिनीचा पोत सुधारतो, जमिनीतील सजीवांचे प्रमाण वाढते आणि जमिनीच्या पाणी धरून ठेवण्याच्या क्षमतेत वाढ होते.

सेंद्रिय शेतीचे फायदे:

• मातीची नैसर्गिक सुपीकता आणि जैवविविधता जतन होते.
• पर्यावरणाचा समतोल राखला जातो आणि प्रदूषण टाळले जाते.
• सेंद्रिय अन्न शुद्ध आणि आरोग्यदायी असते.
• शेतीच्या उत्पादन क्षमतेत वाढ होते आणि उत्पादनाचा दर्जा सुधारतो.
• मित्र कीडी आणि जैविक घटकांचा समतोल राखला जातो, त्यामुळे हानिकारक किडींचा प्रादुर्भाव टाळता येतो.
• जमिनीतील पाण्याचे संधारण चांगले होते, त्यामुळे सिंचनाचा खर्च कमी होतो.
• जैविक शेतीमध्ये स्थानिक संसाधनांचा अधिक चांगल्या प्रकारे उपयोग केला जातो.

निष्कर्ष:

सेंद्रिय शेती ही केवळ एक कृषी पद्धत नसून ती एक संपूर्ण जीवनशैली आहे. नैसर्गिक शेतीतून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढण्यासोबतच पर्यावरण संरक्षण आणि आरोग्य सुधारते. त्यामुळे भविष्यातील टिकाऊ शेतीसाठी सेंद्रिय शेतीचा अवलंब करणे गरजेचे आहे.