सरकारचा ऐतिहासिक निर्णय! पिक विमा योजनेत होणार मोठा बदल, आता 'हे' शेतकरीही होणार लाभार्थी…
21-04-2025

सरकारचा ऐतिहासिक निर्णय! पिक विमा योजनेत होणार मोठा बदल, आता 'हे' शेतकरीही होणार लाभार्थी…
प्रधानमंत्री पीक विमा योजना (PMFBY) ही भारत सरकारची महत्त्वाकांक्षी योजना असून, लवकरच तिच्यामध्ये मोठे सुधारात्मक बदल होणार असल्याचे संकेत मिळाले आहेत. सध्या ही योजना केवळ स्वतःच्या नावावर जमीन असलेल्या शेतकऱ्यांसाठी लागू आहे. मात्र लवकरच भाडेपट्ट्यावर शेती करणारे शेतकरी, पशुपालक, तसेच किसान क्रेडिट कार्ड (KCC) धारकांनाही या योजनेचा लाभ मिळणार आहे.
योजनेत होणारे बदल : आर्थिक सुरक्षेला बळ:
कृषी मंत्रालयाने स्पष्ट केले आहे की, यामुळे देशभरातील लाखो शेतकऱ्यांना पीक विमा संरक्षण मिळणार आहे. सध्या देशात सुमारे १४ कोटी शेतकरी आहेत, परंतु यामध्ये केवळ ४.१ कोटी शेतकरीच सहभागी आहेत. म्हणजेच केवळ ४०% पीक क्षेत्र सध्या या योजनेच्या कवचात आहे.
✅ योजनेत भूमिहीन पण शेती करणारे शेतकरी, जे जमीन भाड्याने घेतात, त्यांनाही समाविष्ट करण्याचा विचार आहे. त्यामुळे शेती करणाऱ्या प्रत्येक शेतकऱ्याला आर्थिक सुरक्षिततेचे कवच मिळणार आहे.
भाडेपट्ट्यावरील शेती करणाऱ्यांसाठी नवीन नियम:
नवीन सुधारणांनुसार, ज्या शेतकऱ्यांकडे स्वतःच्या नावावर जमीन नाही, त्यांना मूळ जमीनधारकाच्या "फार्मर आयडी" द्वारे जोडण्यात येईल. यासाठी योग्य ती संमती प्रक्रिया तयार करण्यात येणार आहे.
🟢 यामुळे कोणत्याही प्रकारचा शेतकरी, भले तो जमीनधारक नसेल, तरीही अधिकृत विमाधारक ठरू शकेल.
पीक विमा प्रीमियम रचना : नवीन बदलांची तयारी:
सध्या प्रीमियम वाटा –
- केंद्र सरकार: ४०%
- राज्य सरकार: ४८%
- शेतकरी: १२%
यामध्ये बदल करण्याची शक्यता असून, पारदर्शक भरपाई वितरण व वेळेवर रक्कम शेतकऱ्यांच्या खात्यात पोहोचवण्यावर भर दिला जाणार आहे.
✅ यामध्ये PM-Kisan योजनेप्रमाणे थेट खात्यात रक्कम जमा करण्याची प्रक्रिया राबवण्याचा विचार आहे, ज्यामुळे दावे लवकर निकाली निघतील आणि राज्य पातळीवरील अडथळे टाळले जातील.
वन्य प्राण्यांमुळे होणारे नुकसान – विमा संरक्षणाची तयारी:
सध्या वानर, हत्ती, नीलगाय, डुक्कर यांसारख्या वन्य प्राण्यांमुळे होणारे नुकसान विमा दाव्यांमधून वगळले जाते. आता या संदर्भात विशेष समिती स्थापन करण्यात आली असून, भविष्यात अशा घटनांसाठी विमा भरपाई मिळण्याची शक्यता आहे.
शेतकऱ्यांसाठी फायदे:
🔸 जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांचा सहभाग
🔸 समावेशक विमा कवच
🔸 तत्काळ आणि थेट भरपाई
🔸 भाडेपट्ट्यावरील शेतकऱ्यांना संरक्षण
🔸 वन्य प्राण्यांच्या नुकसानासह संरक्षण
निष्कर्ष : शेतकऱ्यांसाठी नवसंजीवनी:
प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेतील हे बदल देशातील शेतकऱ्यांसाठी एक नवा विश्वास निर्माण करतील. विशेषतः जमीन नसलेल्या पण शेती करणाऱ्यांसाठी ही योजना आर्थिक आधार ठरेल. तसेच अत्याधुनिक डिजिटल सिस्टम वापरून पारदर्शक आणि जलद सेवा पुरवली जाईल.