शेतीतील उत्पादन वाढवायचं आहे? गाळ भरताना हे ठरवणे आवश्यक आहे..!

उन्हाळा सुरू होताच शेतजमिनीची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी गाळ भरण्याची प्रक्रिया अत्यंत महत्त्वाची ठरते. जमिनीचा पोत सुधारण्यासाठी, माळरान व मुरमाड भागात शेतकरी धरणे व तलावातील गाळ शेतात भरतात. यामुळे मातीला आवश्यक पोषक तत्वे व ओलावा मिळतो, जे चांगल्या उत्पादनासाठी अत्यावश्यक असतात.

शेतात गाळ भरण्याची शास्त्रशुद्ध पद्धत:

मातीची खोली ठरवणे:

शेतातील गाळ भरताना सर्वप्रथम मातीची खोली निश्चित केली जाते. बहुतांश पिके मातीच्या वरच्या ३०-४० सेंटीमीटरमध्ये पोषण घेतात. त्यामुळे, साधारण ३० सेंटीमीटर खोलीचा विचार करून गाळ भरणे उपयुक्त ठरते.

मातीचा प्रकार ओळखणे:

मातीच्या प्रकारानुसार गाळाची गरज ठरते:

• गाळ व वाळूचे मिश्रण असलेली माती : पातळ थर आवश्यक (१०-१५ से.मी.)
• खडबडीत वाळवंट माती : थोडा जाड थर आवश्यक (१५-२० से.मी.)
• उपजाऊ वाळू मिश्रित माती : हलकासा गाळ पुरेसा (१० से.मी.)
• गाळ व चिकणमाती मिश्रित जमीन : जाड गाळाचा थर (१५-२० से.मी.)

गाळाच्या थराची योग्य जाडी:

गाळाची जाडी मातीच्या प्रकारानुसार ठरवली जाते. साधारण मार्गदर्शक तक्ता असा आहे:

आवश्यक गाळाचे प्रमाण:

गाळाच्या थराच्या जाडीप्रमाणे एक हेक्टर क्षेत्रासाठी गाळाचे प्रमाण ठरते:

• १० से.मी. गाळाची जाडी – सुमारे १,००० घन मीटर गाळ आवश्यक
• १५ से.मी. गाळाची जाडी – सुमारे १,५०० घन मीटर गाळ आवश्यक
• २० से.मी. गाळाची जाडी – सुमारे २,००० घन मीटर गाळ आवश्यक

यामुळे शेतजमिनीत चांगली नमी टिकते आणि पोषक घटकांची मात्रा वाढते.

गाळ भरल्याचे फायदे:

• जमिनीचा पोत सुधारतो आणि मृदासंधारण होते.
• पिकांचे उत्पादन व गुणवत्तेत लक्षणीय वाढ होते.
• पाण्याचा अडथळा कमी होतो व ओलावा टिकून राहतो.
• पोषक तत्त्वांचा साठा वाढतो.

निष्कर्ष:

उन्हाळ्यात गाळ भरणे ही जमिनीच्या दीर्घकालीन आरोग्यासाठी एक अत्यंत महत्त्वाची प्रक्रिया आहे. योग्य गाळ, योग्य खोली आणि शास्त्रशुद्ध पद्धती वापरल्यास तुमची शेती अधिक फलद्रूप होईल!

आजच नियोजन करा आणि आगामी हंगामासाठी तुमच्या शेताची तयारी सुरू करा!